4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[49] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นเหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยาฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นเหตุปจฺจยา อธิปติปจฺจยา…เป.… นเหตุปจฺจยา อวิคตปจฺจยาฯ

[50] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา…เป.… อวิคตปจฺจยาฯ

นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา…เป.… อวิคตปจฺจยาฯ

นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา นอนนฺตรปจฺจยา นสมนนฺตรปจฺจยา…เป.… โนอตฺถิปจฺจยา โนนตฺถิปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา อวิคตปจฺจยาฯ

[51] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นอารมฺมณปจฺจยา เหตุปจฺจยาฯ

[52] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นอารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา…เป.… นอารมฺมณปจฺจยา อวิคตปจฺจยา…เป.… โนอวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา… โนอวิคตปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา…เป.… โนอวิคตปจฺจยา วิคตปจฺจยาฯ

โนอวิคตปจฺจยา นเหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา…เป.… โนอวิคตปจฺจยา นเหตุปจฺจยา วิคตปจฺจยาฯ

โนอวิคตปจฺจยา นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา…เป.… โนอตฺถิปจฺจยา โนนตฺถิปจฺจยา วิคตปจฺจยาฯ

(ฆ) ติกญฺจ ปฏฺฐานวรํ ทุกุตฺตมํ,

ทุกํ ติกญฺเจว ติกํ ทุกญฺจ;

ติกํ ติกญฺเจว ทุกํ ทุกญฺจ,

ฉ ปจฺจนียานุโลมมฺหิ นยา สุคมฺภีราติฯ

ปุจฺฉาวาโรฯ

นิทฺเทสวาเร เตวีสติปจฺจยาฯ

1. กุสลตฺติกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

อนุโลมํ – เหตุปจฺจโย

[53] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธาฯ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํฯ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํฯ (3)

อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธาฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํฯ (3)

อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ กฏตฺตา จ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ; ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา, ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ, ทฺเว มหาภูเต ปฏิจฺจ ทฺเว มหาภูตา, มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ ฯ (1)